دپارتمان صنایع غذایی

معرفی رشته صنایع غذایی

انجام پایان نامه صنایع غذایی پروپوزال سمینار مقاله تحقیق و پروژه های دانشجویی صنایع غذایی انجام پایان نامه کارشناسی ارشد صنایع غذایی

انجام پایان نامه صنایع غذایی وقتی صحبت از صنایع غذایی می شود، رشته های تغذیه، مهندسی شیمی گرایش صنایع غذایی، مهندسی کشاورزی گرایش علوم و صنایع غذایی و نهایتاً رشته علوم و صنایع غذایی به ذهن خطور می کند، در این میان رشته علوم و صنایع غذایی که به کنترل کیفیت و بهداشت مواد غذایی می پردازد، نقش مهمی در حفظ سلامت جامعه دارد. در هر کارخانه ای هدف، تولید بهترین محصول است. محصولی که از هر جهت مطلوب و بدون عیب و نقص بوده و در عین حال ضایعات بسیار کمی داشته باشد. برای رسیدن به این هدف باید بر روی تولید محصول غذایی نظارت وکنترل داشت یعنی از همان ابتدا که ماده خام به کارخانه می آید تا زمانی که پس از تغییرات لازم، بسته بندی شده و برای عرضه آماده می شود، باید محصول مورد نظر کنترل و آزمایش گردد. برای مثال هنگام تهیه بیسکویت یا کلوچه از زمانی که آرد کارخانه می شود تا زمانی که مواد مورد نیاز مثل رنگ و طعم دهنده ها به آن اضافه می گردد و در نهایت ماده مورد نظر پخته می شود، باید مرحله به مرحله توسط مسؤولین آزمایشگاه نمونه برداری و آزمایش گردد. که این کار توسط متخصصان علوم و صنایع غذایی شاخه کنترل کیفی انجام می گیرد.

انجام پایان نامه صنایع غذایی درس های رشته علوم و صنایع غذایی تفاوت زیادی با درس های مهندسی کشاورزی گرایش علوم و صنایع غذایی ندارد اما چون رشته علوم و صنایع غذایی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است، بیشتر به کنترل بهداشت و سلامت مواد غذایی میپردازد و رشته مهندسی کشاورزی نیز وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری می باشد، به نحوه تبدیل مواد غذایی نظارت دارد. در رشته علوم و صنایع غذایی، دانشجو، تکنولوژی صنایع غذایی مختلف از قبیل صنایع لبنیات، غلات، گوشت، روغن، قند، سبزی ها و میوها را فرا می گیرد. همچنین دانشجویان درباره صنایع نگهداری مواد غذایی، بسته بندی و کنترل کیفی مواد غذایی آموزش می بینند. یعنی دانشجو یاد می گیرد که چگونه طی فرآیندهایی، عمر مواد غذایی را ضمن حفظ کیفیت و ارزش غذایی آن، طولانی تر کند.

در یک توضیح کوتاه می توان گفت که تفاوت رشته تغذیه با علوم صنایع غذایی در این است که تغذیه علم طولانی تر کردن عمر انسان ها است، اما رشته علوم و صنایع غذایی در جهت طولانی کردن عمر غذاها قدم برمی دارد.

 دروس رشته علوم و صنایع غذایی

دروسی به شرح زیر در مقاطع مختلف ارائه می شود:

مقطع کاردانی:

الف)دروس پیشنیاز:شیمی-فیزیک-زبان خارجه

ب)دروس عمومی:اندیشه اسلامی-زبان فارسی-زبان خارجه-اخلاق و تربیت اسلامی-تربیت بدنی-تنظیم خانواده

ج)دروس پایه:شیمی آلی-شیمی تجزیه و آزمایشگاه-شیمی فیزیک-ریاضی عمومی-آمار و احتمالات-بیوشیمی

د)دروس تخصصی:شیمی مواد غذایی-اصول و کاربرد رایانه-اصول و روشهای نگهداری مواد غذایی-تجزیه مواد غذایی-تصفیه آب فاضلاب-میکروبیولوژی مواد غذایی-ویژگی های فیزیکی مواد غذایی-سم شناسی و انجام پایان نامه صنایع غذایی مسمومیت های غذایی-تغذیه کاربردی-اصول فرآیند مواد غذایی-اثر فرآیند بر ارزش غذایی-کنترل کیفیت مواد غذایی(۱)-کنترل کیفیت مواد غذایی(۲)-ارزیابی حسی مواد غذایی-استانداردها و قوانین مواد غذایی-سیستمHACCP در صنایع غذایی-روشهای سریع ارزیابی مواد غذایی-کار آفرینی و پروژه-زبان تخصصی-اصول سرپرستی-کارآموزی

مقطع کارشناسی ناپیوسته:

الف)دروس عمومی:اندیشه اسلامی(۲)-انقلاب اسلامی و ریشه های آن-تاریخ اسلام-متون اسلامی-تربیت بدنی(۲)

ب)دروس پایه:ریاضیات عمومی(۲)-آمار و احتمالات-بیوشیمی-نقشه کشی صنعتی-مدیریت و بازاریابی

ج)دروس تخصصی:تغذیه کاربردی-اصول نگهداری مواد غذایی-صنایع فرآوردهای شیر-تکنولوژی فرآوردهای غلات-صنایع روغن-صنایع فرآوردهای گوشتی-تکنولوژی قند-صنایع تخمیری-صنایع بسته بندی-صنایع محصولات غذایی سنتی-فرآیند حرارتی-اصول طراحی کارخانه-پروژه کاربردی

د)دروس اصلی:اقتصاد کشاورزی-تصفیه آب و فاضلاب-محیط زیست و بهداشت کارخانه-آشنایی با کامپیوتر-تکنولوژی پس از برداشت

مقطع کارشناسی پیوسته:

مقطع کارشناسی ارشد:

مقطع دکتری:

توانایی های یک مهندس بعد از اتمام تحصیلات در این رشته:

انجام پایان نامه صنایع غذایی. با توجه به اینکه در حال حاضر اقتصاد ایران بيش از پيش نياز به توسعه توليداتي دارد که ضمن بهبود وضع اقتصاد داخلي سبب افزايش صادرات غيرنفتي هم بشود، لذا شکوفايي کشاورزي و توسعه صنایع غذايي سبب کاهش واردات محصولات کشاورزي گشته و بر منابع ارزي کشور فشار کمتري وارد مي گردد. با افزايش توان بخش کشاورزي و مکانيزه کردن، توليد محصولات افزايش داشته و با ايجاد صنايع تبديلي ارزش افزوده بيشتر در پي خواهد داشت. همچنين با افزايش تعداد متخصصين اين رشته موجبات سلامت افراد جامعه فراهم مي گردد.

موقعیت های شغلی رشته صنایع غذایی

انجام پایان نامه صنایع غذایی

۱- صنعت توليد،تبديل و نگهداري مواد غذايي

۲- صنايع کشاورزي و کنترل کيفيت مواد غذايي

انجام پایان نامه صنایع غذایی. فارغ التحصیلان رشته مهندسی علوم و صنایع غذایی پس از پایان تحصیلات، بسته به توانایی‌های فردی و علمی خود، می توانند مسوولیت‌های متفاوتی نظیر: مدیریت تولید کارخانجات،مسئولیت فنی، مسئولیت آزمایشگاه‌ها، انجام فعالیت‌های تحقیقاتی برای بهبود کیفیت تولیدات غذایی، ساخت محصولات جدید، افزایش تولید، کاهش ضایعات، بسته بندی و ارائه مشاوره علمی به واحدهای تولیدی و فعالیت‌های مرتبط دیگری را بر عهده گیرند. بدیهی است که نقش متخصصان این رشته در جلوگیری از اتلاف سرمایه‌های ملی، با کاهش ضایعات کشاورزی از طریق تبدیل آنها به فرآورده های غذایی مطلوب و مورد تأیید استانداردهای جهانی و ارزآوری از طریق صادرات این محصولات بر هیچ کس پوشیده نیست

فهرست وزارتخانه‌ها وسازمان‌هایی که فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در آنها مشغول به کار شوند از این قرار است:

انجام پایان نامه صنایع غذایی

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور:

۱- انستیتو پاستور ایران

۲- سازمان بهزیستی کشور

۳- شرکت سهامی دارو پخش

۴- سازمان تأمین اجتماعی

۵- شرکت توسعه ی صنایع پزشکی

۶- انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور

۷- فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران

وزارت جهاد سازندگی

۱- سازمان امور عشایر ایران

۲- شرکت سهامی شیر ایران

۳- شرکت خدمات مهندسی جهاد سازندگی

۴- شرکت سهامی شیلات ایران

۵- سازمان دامپزشکی کشور

۶- مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی

وزارت بازرگانی:

۱- مرکزتوسعه صادرات ایران

۲- سازمان گسترش خدمات بازرگانی

۳- سازمان غله کشور

۴- سازمان بازرسی و نظارت بر توزیع کالا

وزارت کشاورزی:

۱- مؤسسه مهندسی و زراعی

۲- سازمان چای کشور

۳- شرکت سهامی کشت و صنعت شهید بهشتی و شهید رجایی

۴- شرکت خدمات حمایتی کشاورزی  

توانایی های لازم که افراد باید در رشته صنایع غذایی در گرایش های مختلف داشته باشند:

گرایش‌ها و ابعاد مختلف این رشته

فناوری تبدیل مواد غذایی

یکی از معضلات روز کشورهای در حال توسعه از جمله ایران حجم بالای ضایعات بخش کشاورزی و نیز عدم استفاده بهینه از فرآورده های جانبی این بخش است. دانش و فناوری تبدیل مواد اولیه کشاورزی، دامی و دریایی به محصولاتی با ارزش افزوده بالا و نیز قابلیت نگهداری و بسته بندی آنها برای نگهداری در شرایط مختلف موضوع فعالیت این گرایش است. همچنین تربیت نیروی انسانی متخصص و محقق با توانایی‌های مدیریتی و راهبردی و تحقیقاتی در زمینه های فوق از دیگر مأموریت‌های این گرایش است.

علوم مواد غذایی

علوم پایه مورد نیاز در همه گرایش‌های مربوط به فرآوری و تبدیل و مهندسی صنایع غذایی در گرایش علوم مواد غذائی مد نظر قرار می گیرد. توانایی‌های علمی متخصصین مربوطه در این گرایش، سایر گرایش‌ها و تخصص‌ها را قادر به اتخاذ تکنیک‌های صحیح می نماید. شیمی مواد غذایی، میکروبیولوژی مواد غذایی، بیوشیمی و سایر خواص کیفی مواد غذایی محورهای اصلی آموزش و تحقیق در این گرایش هستند.

مهندسی صنایع غذایی

بومی سازی تجهیزات و تکنولوژی‌های روز مورد استفاده در صنایع غذایی و آشنایی دانشجویان به اصول طراحی و پایه‌های دانش فنی، تجهیزات و ماشین آلات مورد استفاده در صنایع غذایی هدف این گرایش است.

بیوتکنولوژی مواد غذایی

روش‌های نوین علمی مورد استفاده در صنایع غذایی ، ارزش دهی به محصولات جانبی، استفاده بهینه از ضایعات و معرفی روش‌های بیوتکنولوژی در صنایع غذایی و محصولات و فناوری های مرتبط جزو اهداف این گرایش است.

توانایی‌های لازم برای داوطلبان این رشته

برای کسب موفقیت در طی دوره تحصیلی و امکان ادامه تحصیل در این رشته، داوطلب باید از توان و دانش بالا در دروس شیمی، فیزیک و زیست شناسی(میکروب شناسی) برخوردار باشد. در ضمن از آن جا که زمینه اشتغال متخصصان این رشته بیشتر در کارخانجات اعم از آزمایشگاه و خط تولید است، داوطلب باید از توان جسمی مطلوب و نیز دقت کافی بهره‌مند باشد.    

اهمیت و جایگاه این رشته در جامعه:

انجام پایان نامه صنایع غذایی. نیاز روز افزون جامعه به غذا و رشد بی رویه جمعیت و کاهش منابع غذایی، یکی از مهمترین مسائلی است که توجه دولت مردان، اندیشمندان و محققان را به خود معطوف داشته است. در این راستا، لزوم استفاده بهینه از منابع غذایی موجود و به کارگیری روشهای مطلوب نگه داری و جلوگیری از ضایعات بی رویه محصولات کشاورزی، تأمین منابع جدید غذایی، بسته بندی مناسب به منظور حفظ و بهبود کیفیت محصولات از جمله مواردی است که اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست. علاوه بر این، رشد و توسعه جوامع و پیشرفت علوم و صنعت، سبب پیدایش عادات و سبک های نوین غذایی شده، به گونه ای که نیاز به تنوع محصولات و پیدایش فرآورده های جدید غذایی و کمک غذایی به شکل روز افزونی احساس می گردد. بدین سبب رابطه مستقیم رشته صنایع غذایی با سلامت مردم و توجه خاص دولت و مردم به کمیت و کیفیت غذایی جامعه و ایجاد کارخانجات جدید صنایع غذایی همگی دلایل بارزی هستند که اهمیت این رشته تحصیلی را نشان می دهند.

 تاریخچه رشته علوم و صنایع غذایی:

انجام پایان نامه صنایع غذایی. گروه علوم و صنایع غذائی در سال ۱۳۴۲ در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران به عنوان اولین گروه آموزشی تخصصی در رشته صنایع غذائی در کشور تأسیس شد. نخستین دوره ریاست گروه صنایع غذایی را آقای مهندس ابراهیم ریاحی عهده دار شدند. اولین جلسه شورای آموزشی و پژوهشی گروه صنایع غذائی در تاریخ ۱۲/۱۰/۱۳۴۲ با حضور اعضاء هیئت علمی گروه آقایان مهندس ابراهیم ریاحی، مهندس جعفر شریف، مهندس محمود ریاحی و دکتر ناصر ملامد تشکیل شد. در همین سال آقای مهندس ابراهیم ریاحی به عنوان ریاست دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران معرفی شد و ایشان آقای مهندس جعفر شریف را به عنوان دومین مدیر گروه علوم و صنایع غذایی منصوب نمودند. اولین برنامه توسعه آموزشی و پژوهشی گروه در پنجمین جلسه شورای گروه در تاریخ ۸/۱۲/۱۳۴۲ که ناظر بر پیش بینی ۱۸ نفر کادر هیئت علمی و چهار رشته تحصیلی ذیل بود مورد تصویب قرار گرفت.

1. رشته مواد غذائی: شامل نانوایی، میکروبیولوژی صنعتی و کشاورزی،تکنولوژی کنسروسازی، خشکبارسازی، سردخانه و انبار، بسته بندی
2. لبنیات سازی:  شامل صنایع شیر و فرآورده های شیر
3. مواد استخراجی: شامل قندسازی، تهیه سیلو برای دامداری، چای، توتون، الیاف نباتی

۴-   صنایع تخمیری: شامل تقطیر و الکل کشی، سرکه سازی و تهیه مایه ها

امروزه صنایع تولید انواع مواد غذایی مختلف در جهان بسیار رشد کرده است. به دلیل تغییر سبک زندگی مردم و افزایش نیاز به مواد غذایی بسته بندی شده، هر از چند گاهی شاهد ظهور یک کارخانه جدید مواد غذایی هستیم. برای اینکه محصولاتی سالم و باکیفیت بدست مصرف کننده برسد، کارهای زیادی در کارخانه اعم از استفاده از روش های بهینه در تولید مواد غذایی، طراحی فرآیندهای مناسب برای تولید، کنترل و نظارت دائم بر سلامت مواد اولیه و محصولات تولیدی و …انجام می شود.

متخصص صنایع غذایی

انجام پایان نامه صنایع غذایی. متخصص صنایع غذایی با توجه به رشته ای که در آن تحصیل و تخصصی که آموخته است، در فرآیند تولید مواد غذایی وظایف خاصی را برعهده دارد. البته برخی از وظایف آنها با یکدیگر مشترک می باشد.

کار متخصص صنایع غذایی که در رشته علوم و صنایع غذایی تخصص دارد، کنترل کیفی و بهداشت مواد غذایی در فرآیند تولید می باشد. کار این فرد با سلامت افراد جامعه رابطه نزدیکی دارد. متخصص صنایع غذایی معمولا مسئول فنی کارخانه های تولید مواد غذایی می باشند. در هر کارخانه باید از همان ابتدا که مواد اولیه وارد می شوند تا زمانی که محصولات بسته بندی و آماده عرضه می گردد، کنترل و نظارت کافی توسط مسئول فنی وجود داشته باشد. این فرد در مراحل مختلف از مواد در حال تولید نمونه برداری کرده و آن را در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار می دهد. متخصص صنایع غذایی در مورد اصول و روش های نگهداری، بسته بندی و کنترل کیفی مواد غذایی دانش و تخصص لازم را دارا می باشد.

انجام پایان نامه صنایع غذایی. متخصص (مهندس) صنایع غذایی که در گرایش صنایع غذایی مهندسی کشاورزی تحصیل کرده است، در زمینه روش ها و عملیاتی که مواد خام (اعم از محصولات کشاورزی و دامی) را به مواد غذایی قابل مصرف و باارزش تبدیل می کند، دانش و تخصص دارد. این روش ها در حوزه نگهداری، فرآوری و تبدیل، بسته بندی و حمل و نقل مواد غذایی می باشد. رشد جمعیت کشور و نیاز به مواد غذایی بیشتر همراه با وجود ضایعات بالای در بخش  کشاورزی و دامی موجب شده تا حضور این متخصصان برای رفع این مشکلات بسیار ضروری و حیاتی باشد.

حوزه کاری متخصص صنایع غذایی که در حوزه مهندسی شیمی گرایش صنایع غذایی تخصص دارد، طراحی هر یک از واحدهای فرآیند تولید، طراحی خطوط مختلف آماده سازی، فرآوری و بسته بندی مواد غذائی وهمچنین طراحی کارخانجات تولیدی صنایع غذائی می باشد. او با توجه به خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، میکروبیولوژی، تغذیه ای و بهداشتی مواد غذائی به طراحی یا ایجاد واحدهای تولید پرداخته و مشکلات خطوط تولیدی صنایع غذائی را رفع می نماید.

کارشناس صنایع غذایی باید به دقت بالا داشته، به جزئیات توجه کرده و به قوانین بهداشتی اهمیت ویژه بدهد. به عنوان متخصص صنایع غذایی باید در زمینه هایی مانند مهندسی شیمی، برنامه ریزی تولید، تحقیقات بازار، رفتار مشتری و مدیریت مالی مطلع باشد. در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت های شغلی و میزان درآمد متخصص صنایع غذایی و برخی از افراد معروف و برجسته در حوزه صنایع غذایی ارائه می شود.

وظایف متخصص صنایع غذایی

انجام پایان نامه صنایع غذایی. در این بخش وظایف کارشناس صنایع غذایی به طور کلی بیان می شود که برخی از آنها بین تخصص های مختلف آن مشترک و برخی اختصاصی می باشد :

• تهیه اطلاعات غذایی صحیح برای برچسب های محصولات
• بررسی راه های نگهداری تازه و ایمن مواد غذایی
• یافتن راه های تولید سریع و ارزان مواد غذایی
• آزمایش سلامت و کیفیت مواد غذایی
• کارکردن روی مواد تشکیل دهنده جدید برای رسیدن به ترکیب غذایی جدید
• اصلاح مواد غذایی مانند تولید محصولات فاقد چربی
• انجام آزمایشات لازم و تولید نمونه محصولات
• کنترل کیفیت و بهداشت مواد غذایی
• طراحی فرآیند های تولید محصولات غذایی به صورت انبوه
• طراحی دستگاه ها و کارخانجات تولید مواد غذایی